Niet naar je jaarlijkse controle? Dat brengt risico’s met zich mee

Nieuws

Behandelaren maken zich zorgen over patiënten die niet op hun controleafspraak verschijnen. Landelijk verschijnt naar schatting 10 tot 30% van de mensen met een stollingsstoornis niet op follow-up afspraak. “Je doet jezelf echt tekort door niet te komen. Investeer in je gezondheid, daar horen controleafspraken ook bij”, zegt internist-hematoloog Laurens Nieuwenhuizen van het Máxima Medisch Centrum (MMC).

Ben je bijvoorbeeld hemofiliepatiënt en werkt jouw profylactische behandeling goed? Prik je alleen indien nodig? Of heb je een milde stollingsstoornis? Dan lijkt een jaarlijkse of tweejaarlijkse check-up misschien niet zo belangrijk. “Maar juist deze follow-up afspraken zijn belangrijk om de juiste kwaliteit van zorg te kunnen bieden. Nu en in de toekomst”, benadrukt internist-hematoloog Saskia Schols van het Radboudumc.

Waarom regelmatige controles zo belangrijk zijn:

Als je ook andere klachten of aandoeningen hebt, kan dit van invloed zijn op jouw stollingsstoornis. Het is belangrijk dat jouw behandelaar hier een goed beeld van heeft en weet of je onder behandeling bent bij andere specialisten.
Je wilt vervelende bijwerkingen voorkomen van andere medicijnen die invloed kunnen hebben op jouw stollingsstoornis. Denk bijvoorbeeld aan NSAID’s (zoals ibuprofen, naproxen, diclofenac etc.), maar ook aan medicijnen die de reumatoloog of cardioloog kan voorschrijven. Daarom wordt er tijdens een controle altijd gevraagd welke medicijnen je wel of niet gebruikt.
Wanneer je op controle komt, wordt er van tevoren vaak bloed afgenomen. Dit geeft inzicht in de bloedingsneiging en of deze is veranderd.
Het is fijn om een beeld en gezicht te hebben bij je behandelaar en andersom. Zo kan de behandelaar ook betere zorg leveren.
Dit is ook het moment waarop je kan vertellen dat er een (kleine) ingreep gepland staat, bijvoorbeeld bij de tandarts. Misschien zijn daarvoor extra maatregelen nodig.
Tijdens een controleafspraak zal de arts en/of de verpleegkundige je ook informeren en voorlichten. Bijvoorbeeld over sport, vakantie en eventuele psychosociale aspecten. Hiermee heb je handvaten in het dagelijks leven. Soms voelt het alsof alles goed gaat, maar blijkt op een controleafspraak dat je toch tegen bepaalde zaken aanloopt.

Bovenstaande punten kunnen allemaal van invloed zijn op je behandelplan. Wanneer jouw behandelplan niet klopt, brengt dat risico’s met zich mee. Bijvoorbeeld in geval van nood en als je met spoed geopereerd moet worden. “Met de informatie die je hebt, maak ik als hematoloog toch een plan bij spoed. Dat is lastiger als ik een patiënt bijvoorbeeld tien jaar niet heb gezien. Dat willen we natuurlijk te allen tijden voorkomen”, aldus dr. Nieuwenhuizen.

Kwaliteit van zorg

Ook internist-hematoloog Marjon Cnossen uit het Erasmus Medisch Centrum (EMC) benadrukt dat het voor de kwaliteit van zorg belangrijk is dat de patiënt af en toe live gezien wordt. Een van de redenen voor patiënten om niet te komen, is het eigen risico. “Je kan de bijdrage van het eigen risico zien als een soort abonnement op 24/7 specialistische zorg bij een stollingsstoornis”, aldus dr. Marjon Cnossen. Ook bieden zorgverzekeraars de mogelijkheid om het eigen risico, in maandelijkse termijnen, vooraf gespreid te betalen zodat je dit minder voelt in de portemonnee.

Draagsters en vrouwen

De controle is ook van belang voor draagsters en vrouwen met een stollingsstoornis. Bij een eventuele kinderwens kan de behandelaar hierop inspelen. “Wanneer de behandelaar pas halverwege de zwangerschap betrokken wordt, moet er snel geschakeld worden tussen disciplines en is er minder tijd voor een goed plan”, zegt dr. Laurens Nieuwenhuizen.

Van kind- naar volwassenzorg

Behandelaren zien ook problemen bij de transitie van kind- naar volwassenzorg. Kinderen zijn tot hun achttiende volledig verzekerd onder de polis van de ouders. Het eigen risico is bij een bezoek aan een behandelcentrum direct weg, maar jongeren worden hier pas na hun achttiende mee geconfronteerd. “We denken graag mee door de overdracht van de kinderarts naar de hematoloog in te plannen als kinderen nog nét zeventien jaar zijn”, zegt dr. Saskia Schols.

In het Erasmus Medisch Centrum (EMC) wordt in focusgroepen bekeken wat kan helpen om no-shows te verminderen onder jongeren. Dit HBC merkt dat jongeren bewuster kiezen waar zij hun tijd aan willen besteden en omdat ze met de huidige behandelingen weinig last van hun stollingsstoornis ondervinden, zien ze niet direct de noodzaak om op controle te komen.

No-shows verminderen

Het niet komen opdagen op een afspraak – no-shows – zijn een landelijk groeiend probleem bij ziekenhuizen. Het probleem is zelfs zo groot dat sommige ziekenhuizen in Nederland al boetes hebben ingesteld. “Je wil natuurlijk voorkomen dat zo’n systeem nodig is, maar de druk op de zorg is groot en behandelcentra willen zoveel mogelijk patiënten helpen”, zegt dr. Laurens Nieuwenhuizen. De behandelaar benadrukt dat patiënten ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben om wél op te komen dagen.

Zoals hierboven genoemd zijn er landelijk verschillende initiatieven om het aantal no-shows te verminderen. Zo denken behandelcentra mee over het eigen risico, bijvoorbeeld door de controle zo te plannen dat het eigen risico niet ieder jaar wordt aangesproken. Of de controle wordt juist gepland in een jaar waarin het eigen risico toch al verbruikt is. Ook kiezen sommige HBC’s voor videoconsulten of belafspraken als het niet per se nodig is om de patiënt fysiek te zien.